‘Wat ik vandaag nog weet’ geeft dementiezorg een stem en laat de mens achter de ziekte zien

do 2 okt, 12:27 Zorg en Welzijn

Sint-Oedenrode – Voor Rosan Huijberts begint goed zorgen altijd met écht zien wie iemand is. Niet de ziekte, maar de mens daarachter. Vanuit haar werk bij Zorggroep Grootenhout ervaart de Rooienaar dagelijks hoe belangrijk dat is en hoe vaak het in de hectiek van de zorg naar de achtergrond verdwijnt. Samen met collega Francien van de Ven besloot ze die verhalen en inzichten vast te leggen in een boek. Het resultaat is Wat ik vandaag nog weet.

Door: Nienke Habraken 

“Wij wilden iets maken dat recht doet aan de mensen met wie we werken,” vertelt Rosan. “In de zorg draait het vaak om protocollen, regels en diagnoses. Maar achter iedere bewoner zit een leven vol herinneringen, keuzes en ervaringen. Het is belangrijk dat we die kant blijven zien.” Het idee voor een boek ontstond tijdens haar werk bij Groothout. Daar werken ze al jaren met een open-deurenbeleid en een visie waarin vrijheid en eigen regie centraal staan.

Rosan: “We merkten dat veel nieuwe collega’s en ook familieleden zoekende zijn: hoe geef je goede zorg, maar houd je tegelijk oog voor iemands eigenheid? Wij hadden al lesmateriaal geschreven voor onze opleiding, maar voelden dat er meer nodig was. Iets tastbaars, iets wat je thuis erbij kunt pakken.” Het resultaat is een toegankelijk boek, vol praktijkvoorbeelden, theorie én persoonlijke verhalen. Daarbij maken Rosan en Francien veel gebruik van ervaringen van bewoners en familieleden. “Die verhalen maken het echt,” zegt Rosan.

“Je leest bijvoorbeeld hoe taalgebruik verschil kan maken. Zeg je als coach: ‘ik ga naar huis’, dan kan dat voor iemand met dementie verwarrend of pijnlijk zijn. Beter is: ‘ik ga nog even sporten’ of ‘boodschappen doen’. Het zijn kleine nuances die groot effect hebben. We willen het gewone gevoel behouden: ‘verhuizen’ in plaats van ‘opgenomen worden’.”

In het boek wordt steeds de mens achter de ziekte centraal gezet. “Dementie bepaalt niet wie iemand is,” benadrukt Rosan. “Het is een deel van het verhaal, maar nooit het hele verhaal. Het mooiste is om te zien hoe mensen soms ineens opleven als je aansluit bij hun beleving. Daar gaat het boek ook over, om de kwaliteit van leven en niet de kwaliteit van zorg.” Die benadering sluit aan bij een landelijke trend waarin steeds meer zorginstellingen proberen te werken vanuit de leefwereld van bewoners in plaats van vanuit de regels van de zorg. Wat ik vandaag nog weet kan daarin een waardevol houvast zijn.

Rosan: “We hopen dat het boek niet alleen binnen Groothout wordt gebruikt, maar ook collega’s in andere zorginstellingen kan inspireren. Het biedt praktische handvatten en herkenbare verhalen waar iedereen mee verder kan.” Voor Rosan heeft het boek ook een persoonlijk tintje. “Ik heb bij Odendael gewerkt. Voor dit boek ben ik in gesprek gegaan met familieleden van bewoners die ik heb verzorgd. Dat was heel bijzonder. Die verhalen lees je ook in het boek.” 

Het boek is te pre-orderen via www.watikvandaagnogweet.nl. Vanaf 6 oktober is het verkrijgbaar bij Boekhandel Primera Sint-Oedenrode.